Praktijkvoorbeeld infobeurs over het secundair onderwijs

Informatie en inzichten sprokkelen over studierichtingen en scholen

Het werkt niet om hen op één avond te overrompelen met informatie. Je moet heel concrete dingen aan bod laten komen en alles stapsgewijs en bewust opbouwen.
zorgcoördinator en brugfiguur

Wat

Een infobeurs over het secundair onderwijs biedt ouders de gelegenheid om op een laagdrempelige manier informatie in te winnen over de overstap naar het secundair. De beurs start meteen na de schooluren en loopt door tot ’s avonds, om zo veel mogelijk ouders de kans te geven om langs te komen. Ouders en kinderen kunnen de beurs doorlopend bezoeken op hun eigen tempo.

De directrice van de school heet bezoekers persoonlijk welkom en legt het doel en opzet van de beurs nog even kort uit. Iedereen krijgt de brochure De Grote Stap (over secundair onderwijs in de regio Gent) en een infografiek met de structuur van het secundair onderwijs in de taal van de ouders. Aan verschillende tafels kunnen ouders terecht voor informatie op maat:

Er is een tafel met folders en brochures van scholen, met telkens een duidelijke vermelding wanneer er opendeurdag is in deze school. Ook de inschrijfmomenten en -procedure worden hier onder de aandacht gebracht.
Een beroepenhoek met allerlei filmpjes, foto’s, websites, … die leerlingen en ouders laten kennismaken met de specifieke inhoud en competenties van verschillende beroepen.
Een tafel waar ouders en leerlingen met de klasleerkracht de kwaliteiten en talenten van de leerling kunnen bespreken, op basis van wat ze hierrond in de klas reeds hebben gedaan (bv. werkbundels, portfolio, …)
Een tafel waar de zorgco en de brugfiguur samen met de contactpersoon van het CLB de talenten en toekomstperspectieven die werden besproken bij de klasleerkracht trachten te vertalen naar mogelijke studierichtingen en scholen. Dit in combinatie met uitleg over de structuur van het secundair onderwijs en het verdere traject dat ze dienen te doorlopen. Zo wordt er echt op maat gewerkt.
Een uitwisselhoekje waar oud-leerlingen hun ervaringen delen.
Een koffiehoekje waar ouders onderling ervaringen en vragen kunnen uitwisselen. Hier maken foto's het traject dat leerlingen al hebben doorlopen (de verschillende activiteiten) zichtbaar voor ouders.

Bij elke tafel is een onderwijsprofessional (leerkracht, zorgco, CLB-medewerker, …) aanwezig om alles in goede banen te leiden en ouders en leerlingen meteen verder te helpen. Door te werken met verschillende hoekjes is er veel directer contact mogelijk. De hele avond zijn er ook tolken beschikbaar waar ouders een beroep op kunnen doen. Een doorschuifsysteem zorgt ervoor dat iedereen overal wel een keertje passeert en dat het nergens te druk wordt.

Waarom

Een klassikale infosessie bleek voor veel ouders niet goed te werken. Ze bleven met vragen zitten, waren niet goed op de hoogte van de structuur van het secundair onderwijs en daardoor ook minder betrokken bij de studiekeuze van hun kinderen. Daarom werd er overgeschakeld op informeren in kleine groepjes op een infobeurs, met sterke nadruk op interactie.

Wie

De infobeurs is een realisatie van het hele schoolteam, in nauwe samenwerking met een aantal externe partners. Naast verschillende leerkrachten, de zorgcoördinator, brugfiguur, directie en SES-leerkrachten, worden ook een drietal tolken ingeschakeld (in dit geval Turkse en Bulgaarse). De CLB-medewerker is van de partij en ook oud-leerlingen dragen hun steentje bij om ouders en leerlingen van het 4de, 5de en 6de leerjaar wegwijs te maken in de overstap naar het secundair onderwijs.

Succesfactoren

Persoonlijk uitnodigen: zorg dat ouders zich persoonlijk aangesproken voelen. Nodig hen op verschillende manieren herhaaldelijk uit: via een brief (in verschillenden talen), een herinneringsbrief een week op voorhand, contacten aan de schoolpoort of op de speelplaats, een telefoontje, …
Interactie: de individuele, concrete vragen van ouders staan centraal. Ouders kunnen op hun eigen tempo de verschillende tafels verkennen. Het is echt de bedoeling dat ze op het einde van de avond een antwoord hebben op hun eigen vragen.
Op maat: door de informatie meteen toe te spitsen op hun eigen kind, is alles veel behapbaarder voor ouders. Bijvoorbeeld: wat betekent de structuur van het secundair onderwijs voor de mogelijke keuzes en trajecten van mijn kind? Ouders hebben veel meer het gevoel dat je samen op zoek gaat naar de juiste informatie.
Ondersteuning en begeleiding: door tolken in te schakelen en vertrouwenspersonen zoals een zorgcoördinator of brugfiguur een duidelijke rol te geven, versterk je ouders om op zoek te gaan naar antwoorden op hun vragen. Zeker voor ouders met een beperkter netwerk is het een uitgelezen kans om zich goed te informeren.
Kleine groepjes of één-op-één contacten bieden meer veiligheid om vragen te durven stellen. Het maakt een intensievere begeleiding mogelijk.
Ouders en leerlingen samen: door leerlingen mee uit te nodigen en hen samen met hun ouders het traject te laten doorlopen, versterk je hen om ook thuis de gesprekken over studie- en schoolkeuze verder te zetten.

Aandachtspunten

Voorzie zeker ook een hoekje voor ouders om ervaringen te delen of te netwerken. Een tasje koffie of thee aanbieden, doet vaak al wonderen om informele gesprekken op gang te brengen. Soms ontstaan er zo groepjes die samen opendeurdagen gaan bezoeken. Je kan hier ook al een intekenlijst voorzien.
Bereid leerlingen in de klas goed voor op de infobeurs. Leg hen het doorschuifsysteem uit, welke tafels er allemaal zijn en wat daar aan bod zal komen. Als ouders wat onwennig zijn, kunnen leerlingen dit opvangen. Je kan in de klas ook een opdracht geven aan leerlingen om samen met hun ouders te doen, bijvoorbeeld vragen opstellen voor de oud-leerlingen.
Je hoeft als basisschool niet alles te weten. Durf partners aan te spreken om je bij te staan in je gesprekken met ouders, zoals het CLB. Of durf ouders door te verwijzen als de situatie te complex is.
Besteed aandacht aan nazorg. Duid bijvoorbeeld op geregelde tijdstippen aan welke studierichting/school je leerlingen hebben gekozen en of ze reeds zijn ingeschreven op de school. Als dit vakje blanco blijft (in april/mei) neem dan terug contact op met de ouders en nodig ze uit voor een gesprek.

Met dank aan

GBS De Toverberg (Gent), 85% indicatorleerlingen (schooljaar 2016-2017)